Салмақ. Үйкеліс күші Есептер шығару. Физика, 9 сынып, презентация.

Вариант 1 Вариант 2

Б 1 Б

В 2 В

А 3 Б

4 Г 4 Б, Г

ОМ

9.2.2.3 – ауырлық күші, серпімділік күші және үйкеліс күшінің табиғатын түсіндіру

Жетістік критерийі

Дененің салмағын есептеу;

2) Салмақсыздық және асқын салмақтың пайда болуын түсіндіреді;

3) Өзара әсерлескен беттердің кедергісі, үйкеліс күшінің табиғатын түсіндіру;

4) Үйкеліс күшінің неге тәуелді екенін түсіндіреді;

АУЫРЛЫҚ КҮШІ

– Жердің тарапынан әртүрлі денелерді тарту күші

F = mg

дененің центріне түсіріледі және Жердің центріне қарай бағытталған. Жерден алыстаған сайын аязаяды

(g = 9,8м/с²)

ДЕНЕ САЛМАҒЫ

– дене тарапынан тірекке түсірілген немесе аспаға түсірілген күш.

Дене салмағы

тірекке немесе

аспаға түсіріледі.

В

А

Ауырлық күші дене мен Жердің өзараәсерлесуімен түсіндіріледі;

Салмақ Жердің тарту күші әсерінен дененің тірекке (не аспаға) әсер етуі.

P = - N

N – тіректің реакция күші немесе қалыпты қысым күші (бетке перендикуляр жоғары бағытталған)

ТІРЕКТІҢ РЕАКЦИЯ КҮШІ

Салмақтың маңызды ерекшелігі–

оның мәні тірек қозғалатын үдеуге байланысты

Неліктен дене салмағы өзгереді?

Жердің тәуліктік айналмалы қозғалысы салдарынан экваторда дене центрге тартқыш үдеуге ие болады

Вертикаль бағытта үдеумен қозғалғанда дене салмағы өзгереді

а = 0 а↑ (жоғары) а↓ (төмен)

P = mg P = m(g + a) P = m(g – a)

Салмақсыздық – дене салмағы 0-ге тең болатын, дене күйі

Үдеумен қозғалған дененің салмағы

Үдеумен қозғалған дененің салмағы

Талдау

Күштерді салыстыру

1. Массасы 20 кг жәшікті 4 м/с² үдеумен қозғалатын лифтпен жоғары көтерді. Тіректің реакция күшін анықта.

2. Дене жоғары қарай тұрақты 4 м/с жылдамдықпен қозғалып барады. Егер дене массасы 8 кг-ға тең болса, оның салмағы қандай болады?

Бір дене екінші дене бетінен қозғалғанда жанасу бетінін бойында үйкеліс күші пайда болады.

Бағыты

Үйкеліс күші қозғалысқа қарама-қарсы бағытталған

Пайда болуы

Жанасқан беттердің тегіс болмауы

Жанасқан денелердің молекулаларының өзара әсерлесуі

Үйкелістің түрлері

Үйкелістің 3 түрі бар:

1.Сырғанау үйкелісі

Домалау үйкелісі

Тыныштық үйкелісі

Үйкеліс күшінің пайда болу себебін түсіндіру

Тыныштық үйкелісінің табиғатын оқып үйрену

Мысалдарды қарастыру

Практикалық жұмыс