Кребс циклі. Биология, 10 сынып, дидактикалық материал.

ОМ: Кребс циклін сипаттау

Тапсырмалар:

• Төмендегі схемада Кребс циклі бейнеленген. Екікөміртекті (2С) ацетил тобы циклге оксалацетат (қымыздықсірке қышқылы/ щавелевоуксусной кислотой/ЩУК) молекуласымен бірге қосылады. Нәтижесінде оксалацетаттың (қымыздықсірке қышқылы/ щавелевоуксусной кислотой/ЩУК) регенерациясы үшін декарбоксилдену және дегидрлену реакциялары арқылы цитрат (лимон қышқылы) молекуласы түзіледі.

(і) Терминдерге анықтама беріңіз:

Декарбоксилдену

............................................................................................................................................................

Дегидрлену

............................................................................................................................................................

(іі) Циклде әріптермен белгіленген декарбоксилдену жүзеге асатын этапты көрсетіңіз.

.........................................................................................................................................................

(ііі) Бұл диаграммада май қышқылдарының тотығуынан ацетил СоА тізбегінің пайда болуы көрсетілген. Осы үрдіс және Кребс циклі үшін NAD және ҒAD молекулалары қажет етеді. Тотығу мен ацетил-СоА ыдырауынан босатылған сутек атомдары Кребс циклінде NAD және ҒAD молекулаларын қалпына келтіреді.

Кребс циклінде ацетил СоА бір молекуласынан түзілетін тотықсызданған NAD және ҒAD молекуласының мөлшерін көрсетіңіз.

Тотықсызданған NAD ..................................................................................................................

Тотықсызданған FAD ...............................................................................................................

(іv) Бауыр алкогольды детоксификациялаушы ( өте ұсақ бірліктерге ыдыратушы) ферменттердің өндірілуіне жауапты мүше. Алкогольды ферменттер арқылы ыдырату үшін NAD пайдаланылады. NAD пайдаланушы ағзадағы басқа да биохимиялық реакциялардың бар екендігін көрсетеді. Бауырда майдың жиналуының ең алғашқы белгілерінің бірі алкогольды шамадан тыс пайдалану бұл бауырдың зақымдануына әкеледі.

Жоғарыда келтірілген ақпаратты пайдалана отырып, неліктен алкогольды мөлшерден тыс пайдаланатын адам бауырында майдың жиналатындығын түсіндіріңіз.

.............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

• Барлық тірі организмдердің тіршілігі үшін энергия қажет екені белгілі. Өсімдіктер органикалық заттар түзуде көмірқышқыл газы мен суды қосу үшін күн энергиясын пайдаланады. Өсімдіктер де жануарлар да тыныс алу барысында органикалық заттарды жояды. Осы процестерде бөлінетін энергия АТФ түзілуі арқылы жүзеге асады.

АТФ құрылымын сипаттаңыз

.............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................