Азот және оның құрылысы. Аммиак, аммоний тұздары. Ортофосфор қышқылы және фосфаттар. Азот және фосфор тыңайтқыштарының қолданылуы. Азот оксидтері, нитраттар және фосфатардың қоршаған ортаға әсері. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

10.4А Маңызды p-элементтер және олардың қосылыстары

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандарсаны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Азот және оның құрылысы. Аммиак, аммоний тұздары. Ортофосфор қышқылы және фосфаттар. Азот және фосфор тыңайтқыштарының қолданылуы. Азот оксидтері, нитраттар және фосфатардың қоршаған ортаға әсері.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.2.1.36 молекула құрылысы негізінде азоттың төмен химиялық белсенділігін түсіндіру;

10.4.1.8 азот оксидтерінің атмосфераға, нитраттардың топырақ және су ресурстарына әсерін анализдеу;

10.4.1.9 азот және фосфор қосылыстарының қоршаған ортаға әсерін азайтудың мәселелерін шешу жолдарын ұсыну;

10.2.1.37 газтәрізді аммиактың және оның сулы ерітіндісінің химиялық қасиеттерін және алынуын сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру;

10.2.1.38 ортофосфор қышқылының және фосфаттардың физикалық, химиялық қасиеттерін оқып білу;

 Сабақ мақсаттары

Азот, фосфор және оның қосылыстарының қасиеттері мен қолданылуымен танысу.

 Тілдік мақсаттар

Пәндік мақсат:

Оқушылар орындай алады:

Оқушылар орындай алады:

10.4.1.9 азот және фосфор қосылыстарының қоршаған ортаға әсерін азайтудың мәселелерін шешу жолдарын ұсыну;

Тілдік мақсат:

Оқушылар орындай алады:

Сұрақтарды дұрыс қою және оларға дұрыс жауап беру үшін тақырыптық сөздікті пайдалану (интернет желісінде бар), сонымен қатар азот пен фосфордың қоршаған ортаға әсерін талқылау.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Азот және фосфор қосылыстары, тотық, нитрат, тыңайтқыш, тірі жүйе, өсімдіктің өсуі, аммиак, азот байланысы, балдырлардың көбеюі, оттегі, артық, қоршаған орта, жою, байланыстыру, айырылу, сіңірілу

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

Егер… ……… не болады?

Өзен және тоған суларда азоттың болуы………….?

… ағзалар өледі / қалдықтар жиналады ?

Артық азот пайда болса….. ...

Қалай …

- нитраттар сіңіріледі / қолданылады …?

- фермерлер азотты қосылыстарды қолданаы ма …?

 Құндылықтарды дарыту

Миссия.

Зияткерлік әлеуетті дамыту(сабақ бойында)

Пайым.

Сыни тұрғысынан ойлауды дамыту(тапсырма орындауда)

Құндылықтар

Сыйластық (топтық жұмыста)

Ашықтық (жеке жұмыста)

Мақсаттылық (сабақ бойында)

Жауапкершілік (сабақ бойында)

Өмір бойы оқыту (сабақ бойында)

 Пәнаралық байланыстар

Жаратылыстану, физика

 АКТ қолдану дағдылары

Презентация, ғаламтор ресурстары.

Бастапқы білім

8.3А Сутек. Оттек

8.4А Көміртек және оның қосылыстары

9.1 В Бейорганикалық қосылыстарға саалық анализ

Сабақбарысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ұйымдастыру бөлімі.

• Сынып оқушыларымен амандасу;
• Сынып оқушыларын түгелдеу;
• Оқушыларға алдын-ала парталарына қойылған жұмыс парақтарымен жұмыстану керектігі ескертіледі;
• Оқушылардың сабаққа қажетті оқу құралдары түгелденеді;

Тапсырма атауы: Зерттеу жұмысы.

Тапсырма түрі: жеке жұмыс (I)

Тапсырма мақсаты: білімді тексеру.

Тапсырма сипаты:

• Сутек, оттек және азот молекуласы модельдерін жинау.
• Проблемалық сұрақты талқылау:

Үш молекуланың қайсысында байланыс энергиясының мәні жоғары? Неліктен?

• Азоттың оттегімен, сутегімен және белсенді металдармен әрекеттесуінің реакция жағдайларын түсіндіру.
• Тірі ағзадағы азот және фосфордың биологиялық ролін сипаттау, талдау.
• Азот пен фосфор қосылыстарының қоршаған ортаға әсерін талдау.

Бағалау критерийлері.

Бағалау түрі: өзін-өзі бағалау.

Тапсырма атауы: «Аммиакты алу және оның қасиеттерін зерттеу»

Тапсырма түрі: практикалық жұмыс.

Тапсырма мақсаты: зертханада газтәрізді аммиакты алу және оның сулы ерітіндісінің химиялық қасиеттерін зерттеу.

Тапсырма сипаты:

• Зертханалық жұмысты орындау.
• Аммиактың алыну реакциясы көрсетіледі;
• Аммиакты алу жолын ауызша сипаттайды, түсіндіреді;
• Аммиакты зерттейді;

• Технологиялық карта толтыру.

Бағалау критерийлері.

Кері байланыс.

Рефлексия «Нысана»

Тапсырма атауы: Зерттеу жұмысы

Тапсырма түрі: топпен жұмыс (G)

Тапсырма мақсаты: фосфор қышқылы және оның тұздарын сапалық анықтау.

Тапсырма сипаты:

• Фосфор қышқылы және оның тұздарын зерттеу.
• Фосфор қышқылы және фосфор қышқылының тұзы ұсынылады;
• Фосфат ионын анықтау әдісі жүргізіледі;
• Байқалған құбылыстарды дәптерге жазады.
• Қорытынды жасайды.

• Тағам өнімдеріндегі фосфаттардың қолданылуын зерттеу.
• Фосфор қосылыстарының қолданылуы.
• Фосфор қосылыстарының маңызы;
• Фосфор қосылыстарының физикалық және химиялық қасиеттері;
• Фосфор және азот қосылыстары туралы эссе жазу.

Бағалау критерийлері.

Қосымша 1.

Технологиялық карта.

«Блум кубигі» арқылы кері байланыс жүргізіледі.

Қорытынды.

Үйге тапсырма.

Сабақтың аяқталуы.

Блум кубигі.

Саралау–оқушыларғақалайкөбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы

Саралауіріктелгентапсырмалар, нақтыбіроқушыданкүтілетіннәтижелер, оқушығадербесқолдаукөрсету, оқуматериалдарыменресурстарыноқушылардыңжекеқабілеттерінесепкеалаотырыпіріктеу (Гарднердіңжиындықзияттеориясы) түріндеболуымүмкін.

Саралаууақыттыұтымдыпайдаланудыесепкеалаотырып, сабақтыңкез-келгенкезеңіндеқолданылаалады

Бұлбөлімдеоқушылардыңсабақбарысындаүйренгенінбағалауүшінқолданатынәдіс-тәсілдеріңіздіжазасыз

Денсаулықсақтаутехнологиялары.

Сергітусәттеріменбелсендііс-әрекеттүрлері.

ОсысабақтақолданылатынҚауіпсіздіктехникасыережелерініңтармақтары

Сабақбойыншарефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлу қажет?