Алгебралық бөлшектерді қысқарту. Алгебралық бөлшектері бар өрнектерді ықшамдау. Алгебра, 7 сынып, дидактикалық материал.


Алгебралық бөлшектерді қысқарту.

 Натурал a,b және c сандары үшін теңдігі орындалатынын жақсы білеміз. Бұл теңдік алгебралық бөлшектер үшін де орындалады.

 a,b және c алгебралық өрнектері үшін теңбе-теңдігі орындалады. Мұнда, b. Бұл теңбе-теңдік алгебралық бөлшектің негізгі қасиеті деп аталады.

 Анықтама. Құрамындағы барлық айнымалылардың мүмкін мәндері жиынында ақиқат болатын теңдікті теңбе-теңдік деп атайды. Өрнекті оған теңбе-тең өрнекпен алмастыруды теңбе-тең түрлендіру деп атайды.

  теңбе-теңдік өрнегін оған теңбе-тең өрнегімен алмастыруға мүмкіндік береді, яғни осы теңбе-теңдікті пайдаланып, бөлшегін с көбейткішіне қысқартуымызға болады.

 1-мысал. а) ; бөлшегін қысқартайық.

 Шешуі: а)

 ә)

 2-мысал. бөлшегінің бөлімін 35y3 түріне келтірейік.

 Шешуі: 35 y3 болғандықтан, берілген бөлшектің алымын да, бөлімін де -қа көбейтеміз.

 

 Бөлшектің тағы бір қасиетін қарастырайық:

  • Егер бөлшектің алымының (немесе бөлімінің) таңбасын өзгертсек, онда бөлшектің де таңбасы өзгереді

 яғни бөлшектің таңбасын өзгерткенде оның алымының (немесе бөлімінің) таңбасы өзгереді.

 3-мысал. бөлшегін қысқартайық.

 Шешуі:



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter

Қарап көріңіз 👇



Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?
Пікір жазу