Металл мен бейметалдардың оттекпен реакциясы. Оксидтер. Химия, 7 сынып, дидактикалық материал.

Оксидтер

Күрделі қосылыстардың үлкен бір тобы (класы) - оксидтер. Оксидтер үшке бөлінеді: қышқылдық, негіздік, екідайлы (амфотерлі).

Оксидтердің жіктелуі. Бейметалдардың оксидтері - қышқылдық оксидтер, ал белсенді металдардың оксидтері - негіздік болып келеді.Егер металл айнымалы валенттілік көрсетсе, оның төменгі валенттілігіне сәйкес оксиді - негіздік, аралық валенттілігіне сәйкесі - екідайлы, ал жоғары валенттілігіне сәйкесі қышқылдық оксид болады.Оксидтердің аталуыКейбір оксидтер үшін қарапайым (үйреншікті) атаулары бар, олар ертеден қолданылып келеді. АІ2О3 - глинозем, SiО2 - кремнезем.

Оксидтердің алынуыОксидтердің алынуының екі үлкен тәсілі бар.

Жай және күрделі заттарды жағу аркылы:бейметалдарды:

көміртек + оттегі = көміртегі оксиді, көмірқышқыл газыметалдарды:

мыс + оттегі = мыс оксидіКүрделі заттарды:

пропан газы + оттегі = көмірқышқыл газы+ суОксидтердің физикалық қасиеттеріОксидтер үш агрегаттық күйде болады:

мысалы,

мыс, калций оксидтері- қатты заттар;көмірқышқыл газы - газдар;су - сұйық. Оксидтердің химиялық қасиеттеріОксидтердің касиеттері олардың, қандай элементтердің оксидтері екендігімен анықталады.Осы реакциялардың ішінен екіншісін тәжірибе жасап көрсек, яғни сөндірілмеген әкке су құйып, үстіне бір тамшы фенолфталеин тамызсақ, оның түсі таңкурай түске өзгереді, ол әрине сілтінің ерітіндісі түзілгендігіне дәлел болады.