Абай Құнанбаевтың он жетінші қарасөзі туралы. Қазақ әдебиеті, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қалың елім, қазағым...

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Абай Құнанбаевтың он жетінші қарасөзі туралы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

ТЖ. 10.1.3.1 - көркем шығармада

ғы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;

 Сабақ мақсаттары

Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау

 Бағалау критерийлері

-Көркем шығармадағы кейіпкерлер моделін жасай алады;

- Негізгі идеяны аргументтермен байланыстырып айтады;

-Үзіндіні немесе басталған оқиғаны өз ойымен жалғастыра алады.

 Құндылықтарды дарыту

Қазақстандық патриотизм және адамгершілік жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, еңбек және шығармашылық, ашықтық, академиялық шыншылдық, өмір бойы білім алу.

 Пәнаралық байланыстар

Қазақ тілі

 АКТ қолдану дағдылары

Презентация, слайдтрмен жұмыс жасау дағдысын дамыту.

https://www.youtube.com/watch?v=ClmZ2bIfS3w

Осы сілтеме арқылы он жетінші қарасөзді тыңдау арқылы тыңдалым дағдысын қалыптастыру.

Бастапқы білім

А. Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығын біледі.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Сыныпты түгендеу. Назарын шоғырландырып тыңдату.

Қызығушылықты ояту сұрақтары:

-Абай өлеңдермен бірге қазақ әдебиетіндегі ерекше қалам сермеген шығармалары қандай?

- Абайдың қарасөз жазудағы мақсаты не болды?

-Абайдың қандай қарасөздерін төменгі сыныпта өттіңдер?

Абай қарасөздерін қай жылдар аралығында жазған?

Оқушыларға қосымша дерек ұсынылады.

ttps://infourok.ru/abaydi-on-zhetinshi-araszi-ashi-saba-601999.htm

1.Қарасөз дегеніміз-ғылым туралы, философия туралы, дін туралы қарасөзбен жазылған еңбек.

2. Қарасөз –арабтың «ғақлия» деген сөзімен мәндес.

3. Ғақлия-көркем сөз, дана сөз, асыл сөз деген мағынаны білдіреді.

4. Абайдың қарасөзінің саны -45.

5. Бұл қарасөздер 1890-1898 жылдар арасында жазылған.

6. Қарасөздер алғаш рет Семей қаласында 1948 жылы Абай журналында жарық көрді.

7. Абайдың қарасөздері орыс, қытай, француз т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.

Оқушылар қайрат, жүрек, ақыл, ғылым болып төрт топқа бөлінеді.

Топ атаулары арқылы өздерінің сабақ тақырыбына болжам жасайды. Жүректің, қайраттың, ақылдың, ғылымның адам өміріне қатысы туралы және қанлдай ұғым екені туралы әр топ өз пікірлерін айтады.

Оқу мақсатымен, бағалау критерийлерімен таныстыру

1-тапсырма. Тыңдалымалды тапсырмасы.

Қайрат, ақыл, жүрек үшеуі өнерлерін айтысып, таласып келіп, ғылымға жүгініпті. Қайрат айтыпты :

Үзіндіні өз ойларымен әр топ жалғастырып постерге жазады.

Оқушылардың құрастырған мәтіні тыңдалады. Одан кейін дұрыс түпнұсқасын бейнежазбадан тыңдайды.

https://www.youtube.com/watch?v=ClmZ2bIfS3w

Тыңдалым тапсырмасы.

Мәтіннің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ортақ талдайды.

Әр топқа төмендегі Абайдың нақыл сөзіне айналған негізгі аргументтер беріледі. Сол арқылы он жетінші қарасөзбен байланыстыра отырып, негізгі идеяны талдайды.

1-топқа « Ақыл , қайрат , жүректі бірдей ұста ,

Сонда толық боласың елден ерек»

2-топқа « Адам баласы адам баласынан ақыл , ғылым , ар , мінез деген нәрселермен озбақ . Одан басқа нәрселерден оздым ғой демектің бәрі де ақымақтық»

3-топқа « Нұрлы ақыл , ыстық қайрат және оларға әмірі жүретін жылы жүрек бір кісіден табылса , онда ол «қасиетті адам» болмақ .»

4-топқа

–Неге Абай адамның көп қасиеттері ішінен қайрат , ақыл , жүрек үшеуін ғана таңдап алған ?Оларды неліктен ғылымға әкеліп дауларының шешімін сұраған?

Тыңдалымнан кейінгі тапсырма. Топтық жұмыс.Әр топ кейіпкерлер

Жобасын (моделін) жасайды..

І топ – « қайрат»  ІІ топ – « ақыл»  ІІІ топ – « жүрек»

ІУ топ – адамға тиетін кеселдерді топтастырады

Әр топ өз кейіпкерлер моделін жасап болған соң, қасиеттерін «Кемел адам» моделіне енгізеді . Тұжырым жасайды. (өмірмен байланыстырады)

Сөздікпен жұмыс:

Мәдмәлат – мақсат , мұрат .

Ғақлия – көркем сөз , дана сөз , асыл сөз .

Нәфсі – құмар

Ахирет – бақиға аттанар кездегі пенде киетін киім

Дискрипторлар:

• Үзіндіні өз ойларымен жалғастыра алады;
• Тұпнұсқамен салыстырады;
• Негізіг аргументтер мен қарасөздегі ортақ идеяны таба алады;
• Кейіпкерлер жобасын жасай алады;
• Өмірмен байланыстыра отырып, тұжырым жасай алады,
• Сөздікпен жұмыс жүргізе алады.

Мұғалім:

- Абай қарасөздерінен қандай тәлімдік ой түйдіңіздер?(оқушылар сабақтағы негізгі құндылықты айтады)

Не қиын болды?

Не қызық болды ?

Екі ұсыныс...

Он жетінші қарасөзін жаттап келу.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?