Ақтамберді Сарыұлының «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Балаларыма өсиет» толғаулары. Қазақ әдебиеті, 8 сынып, сабақ жоспары. 14-сабақ

Бөлім:Дананың сөзі - ақылдың көзі Мектеп:

Күні: Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны: Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Ақтамберді жырау «Күлдір- күлдір кісінетіп» толғауы

Оқу мақсаты

8.Т/Ж2.Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу.

 Сабақ мақсаты

Оқушылар:

Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашып түсіндіреді.

 Бағалау критерийі

Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан түсіндіре алады.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар қолдана алады:

Толғаудың идеясы мен ерекшелігін түсінеді;

Ауызша шығармада көтерілген мәселе мен жырау жайлы ойларын айтады;

Өз көзқарастарын жазылым жұмысында жеткізе алады.

Пәндік лексика мен терминология: жырау, толғау, күлдір-күлдір кісінеген күрең, кеңес құру, қол бастау, т.б.

Диалог пен жазылымға арналған тілдік қолданыстар:

Менің ойымша...

Менің байқауымша...

Шығармада көтерілген мәселе жайында былай ойлаймын...

Жырау көзқарасы мына жолдардан анық байқалады:

Ойымды қорытындылай келе:

Құндылықтарды дарыту

Отансүйгіштік, азаматтық жауапкершілік.

 Пәнаралық байланыс

Ақтамберді жырау толғауларының идеясы мен маңызын анықтағанда тарих пәнімен байланыс болады.

Бастапқы білім

Алдыңғы сабақта оқушылар Ахмет Йассауидің «Даналық кітабы» бойынша шығарма идесы мен мазмұны, ондағы көтерілген мәселе туралы, көркемдік ерекшелігі туралы түсінік алып, тапсырмалар орындады. Бұл сабақта оқушыларға түрлі тәсілдер арқылы алдыңғы сабақта қалыптасқан дағды мен білімдерін жетілдіруге жағдай туғызылады.

Сабақ барысы

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

1.Миға шабуыл

Сабақтың басында оқушыларға Ақтамберді жыраудың «Күлдір- күлдір кісінетіп» толғауы бойынша бейнебаян (Youtube 03.06.10 Kazak Aktamberdi tolgauy) тыңдатылады. Бейнебянды көріп отырған кезде жұппен «Сұрақтар көшкіні» кестесі бойынша нақты аргументтерді жазып алып отырады.

Бейнебаянды көріп болғаннан кейін «Сұрақтар көшкіні» кестесіндегі аргументтерді жинақтап,топпен талдау жұмысын жүргізеді. Талдау аяқталған соң мұғалім сабақтың тақырыбы мен мақсатын сынып оқушыларымен бірлесе отырып анықтайды. Сабақ барысында мақсатты нәтижеге жету үшін тапсырмалар бойынша бағалау критерийін жасайды.

2.Қызығушылығын ояту

1-тапсырма «Жанды суреттер»

Оқушылар үш топқа бөлінеді. Сынып қабырғаларына суреттер ілінеді. Оқушылар «Жанды суреттер» әдісі бойынша саяхатқа шығады.Суреттерді шығармамен байланыстыра салыстырып, толғаудың идеясы мен пафосын анықтайды.

3. Мағынаны тану

2-тапсырма «Керемет пікірталас»

Сынып оқушыларына «Күлдір-күлдір кісінетіп» толғауының нұсқасы таратылады, оқушылар нұсқаны оқып шығады. Толғауды оқып болған соң «Керемет пікірталас» әдісі арқылы бірінші жұппен «Күлдір-күлдір кісінетіп» толғауының мазмұны бойынша бір-біріне сұрақ қойып, пікір алмасады. Содан кейін бірнеше шағын топтарға бірігеді. Әр топтан бір өкіл шығады. Әрқайсысы үстелдің үстіндегі бір қиманы таңдап алады. Топ мүшелерімен қима қағазда жазылған:«Күлдір- күлдір кісінетіп күреңді мінер ме екенбіз!?», «Күдеріден бау тағып, Қамқапты киер ме екеміз?!», «Төменде бидің кеңесін, Біз де бір құрар ма екеміз?!» жолдарының мағынасын ашып, «Толғаудағы көрініс тапқан ұлттық мүдде қандай?» деген сұраққа сыныппен жауап береді.

3-тапсырма. Оқушылар « Төрт сөйлем» әдісі арқылы ойларын жеткізіп айтады.

Пікір. Ақтамберді жырау толғауларында қазақ жеріндегі заман бейнесін көрсете алған.

Дәлел. ...................................................................................................................

Мысал. .................................................................................................................

Қорытынды. ......................................................................................................

4. Бекіту

4-тапсырма «https://bilimland.kz/kk/courses/qazaq-adebieti/9-synyp/lesson/aqtamberdi-zhyrau-kuldir-kuldir-kisinetip-tolhauy» Білімленд сайтына кіріп «Күлдір – күлдір кісінетіп» толғауы бойынша өз біліміңді тексер.

Қабілеті жоғары оқушылар топ спикері болып сайланады, мұғалім спикерді өз тобындағы қабілеті орташа оқушыларға көмектесуге бағыттайды.

5.Салыстыру «Автор орындығы» әдісі

Ақтамберді толғауының маңызын түсіндір.

Мен үшін маңызы ................................................................................................

Жастар үшін маңызы ...........................................................................................

Адамзат үшін маңызы .........................................................................................

Қабілеті жоғары оқушылар жырау рөліне еніп толғаудың маңызын салыстырып айтады.

6.Бағалау

5- тапсырма «Сөйлемді толықтыру» әдісі

Оқушылар топқа бөлінеді. Әр топқа шығарма үзінділері таратылады. Әр топтан бір спикер шығып, үзінді бойынша «Сөйлемді толықтыру» әдісі арқылы өз ойын айта бастайды. Топ спикері ойын аяқтағанда екінші топтың спикері оған қарсы сұрақтар қояды. Топ мүшелері рөлмен ауыса алады. Сұрақтар төмендегідей үлгіде болады.

• Неге....
• Мұны қайдан білесіз....
• … үшін сізде қандай дәлел бар.
• Сіз неге олай ойлайсыз…
• Сіз келісесіз бе…
• Түсіндіре аласыз ба…
• … үшін не істеу керек?

Топ мүшелері спикерлерді сабақтың басында өздері бірлесе жасаған бағалау критерийіне сай бағалайды.

Мұғалім қабілеті орташа оқушыларды спикер болуға бағыттайды. Қабілеті жоғары оқушылар олардың жауаптарына толықтыру енгізіп, кері байланыс беріп қорытынды жасайды.

Кері байланыс: «JNSERT» кестесі

Оқушылар «JNSERT» кестесі толтырғаннан кейін топ спикері оқушылардың жауаптарын оқып, қорытындылайды. Мұғалім оқушы жауаптарына кері байланыс береді.

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Денсаулық пен техника қауіпсіздігін сақтау

Сабақ барысында қабілеті жоғары оқушылардың топ спикері ретінде бағалау арқылы сыни ойлау , топ мүшелерінің ойын қорытындылау арқылы шығармашылық қабілетін арттыру көзделеді. Сабақтың соңындағы «Сөйлемді толықтыру» әдісінде қабілеті жоғары оқуышының көшбасшылық қабілетін дамыту көзделеді.

Оқушылардың денсаулығын сақтау мақсатында «Жанды суреттер» әдісін жүзеге асыру кезеңінде қимыл-қозғалысына ерекше мән беріледі. Оқушылардың сынып бөлмесінде отырып қалмай, жүруіне көңіл аударылады.