Әл Фараби «Қашықтасың туған жер» 3-сабақ (6 сынып, I тоқсан )

Пән: Қазақ әдебиеті
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Туған жерім - аялы алтын бесігім
Сабақтың тақырыбы: Әл Фараби «Қашықтасың туған жер» 3-сабақ
Сабақ мақсаты: Әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу.
Сабақ барысы:
Қызығушылықты ояту кезеңі
Берілген мәтінді «Өлді деуге сия ма, ойлаңдаршы, өлмейтұғын артына сөз қалдырған?» өлең жолдары арқылы дәлелде. Жұбыңмен талқыла.
Әбу Насыр Әл-Фараби (870-950жж.). Отырар қаласында дүниеге келген. Түркі ойшылдарының ең атақтысы, «Әлемнің екінші ұстазы» атанған ғұлама. Тарихи деректер бойынша ұлы ойшыл 70-ке жуық тіл білген. Өздігінен көп оқып, 150-ге тарта трактат жазып қалдырды. Шығармаларында көне грек оқымыстыларының, әсіресе, Аристотельдің еңбектеріне талдау жасады.
Ж. «Төрт сөйлем» тәсілі
1. Пікір. Үзінді бойынша өзіндік пікірін бір сөйлеммен жазады.
2. Дәлел. Өз пікірін бір сөйлеммен дәлелдейді
3. Мысал. Пікірін өмірмен байланыстырып, мысал келтіреді.
4. Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды шығарады
Мағынаны тану кезеңі
1-тапсырма.
Поэзияға анализ жаса. Топ ішінде жүзеге асыратын жұмыстарды бөліп ал.
А – Аты
Өлеңнің атына қара. Өлеңнің атауы бойынша алғашқы әсеріңді жаз. Алғаш ойыңа не келді? Не сезіндің? Өлең не туралы? (Бұл қадам маңызды. Өлеңнің аты туралы алғашқы әсері мен оқып болғаннан кейінгі әсер өлең туралы ойың ды өзгертуі мүмкін.)
П – Парафраза
Өлеңнің негізгі ойын түсінуге тырыс, астарлы ой іздеме, бұл жерде ақынның көңіл күйін анықта. Қандай?
К – Connotation (коннотация)
Ауыспалы мағынадағы сөздерді анықта. Ол үшін:
Саған ерекше әсер еткен сөздер
Сөздердің «өзгеше» қолданылуы
Тақырыпқа немесе «идеяға» қатысты сөздерді тап. Неліктен басқа сөз емес, осы сөз қолданылып тұр?
К – Көзқарас
Автордың көзқарасын анықтау.
T – Тақырып
Анализ жасаудың соңғы қадамы. Шығарманың жүрегі – өлеңнің тақырыбы.
Тақырыпты анықта .
2-тапсырма.
Төмендегі өлең жолдарынан кейіпкерді сипаттайтын жолдардың артығын алып таста, ойыңды дәлелд
3-тапсырма.
Өлеңді оқып, оқиға орны мен табиғатты сипаттайтын жолдарды анықта, мағынасын түсіндіріп жаз.
__________________
4-тапсырма.
Туған жеріңді өлеңдегідей сипаттап жаз. Көркемдегіш құралдарды.....