Ғылыми фантастика (7 сынып, IV тоқсан )

Пән: Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Ғылыми фантастика
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: Т/А2 Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді талдау.
ӘТН 4.5 Грамматикалық норма.
Сабақтың мақсаттары:
Әлеуметтік-қоғамдық, оқу – еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас, жаңалық, ән, көркем әдеби шығармалардан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау.
Оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу.
Сабақ барысы:
Қызығушылығын ояту.
10. Бұл суреттерден нені байқаймыз?
11. Ертегілер есімізге түскен шығар?
12. Қазір ертегі шындыққа айналда десек бола ма?
13. Тақырыпқа болжау жасап көрейікші, қандай бөлімді бастағалы отырмыз?
Тыңдалым. Мәтінді мұғалім дауыстап оқиды.
Тақырыбы: Танымдық басылымы жоқ елде фантастика қалай дамысын?!
Бағалау критерийі:
- Сұрақтарға дұрыс әрі тез жауап бере алады
«Жорға сұрақ»
1. Ғылыми футурологияны әдебиетке енгізген кім? (ғалым Ақжан Машани)
2. «Көшпелі алтын» шығармасы кімдікі? (Талап Сұлтанбеков)
3. Сұхбат беруші фантаст-жазушы кім? (Шамшидин Абдраман)
4. Қай басылым ғылыми фантастиканың дамуына әсер етті? (Білім және еңбек)
5. Ғылыми фантастиканың дамымауының екінші себебі қандай? (таралым мәселесі)
6. Жүніс Сахиев бір ғана сериямен қанша том жазды? (11 том)
7. «фантастика жанры жазушының жан сөлін сығып алады»,-деп кім айтты? (Абдул-Хамит Мархабаев)
8. Ғылыми фантастика қай ғасырдан бастап жеке жанр ретінде қарастырыла бастады? (ХХ ғасырдан бастап)
9. Ақшан Машанидың 1957 жылы қандай кітабы шықты? (Жер астына саяхат)
10. «мен өзім үш кітап бердім»,-деп отырған кім? (айтушы Бейбіт Сарыбай)
Бағалау. Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша беріледі.
Бағалау критерийі:
- Оқшау сөзді түсінеді, түрлерін ажырата алады
- Диктантта оқшау сөздерді жазуда тыныс белгілерін дұрыс қоя алады;
- Диктант жазуда лексикалық, пунктуациялық қателер ескеріледі
 Оқшау сөз дегенміз не
 Диктант
1. Апыр –ай, қалай барам, қалай барам?
Атармын аққу құсты қалай ғана?!
2. Ана керек, о адамдар, ана керек адамға,
Анасыздар аң сияқты күн кешіп жүр ғаламда.
3. Па, шіркін, туған жер!
4. Ең бастысы, табиғатпен тіл табыса білуге ұмтылдым.
5. Қасиетті де қастерлі Жер – Ана, сен бәрінен де ыстықсың!
6. Бәрекелді, жарайсың, сұңқарым!
7. Бабаларымыздан қалған асыл мұраны жадымызда ұстайық, жастар!
8. Ананың махаббатын тілмен айтып жеткізе алар ма, сірә?!
Бағалау критерийі:
- Ұсынылған тұжырымдарға дұрыс жауап бере алады
- Пікірін білдіру барысында сөздерді орынды қолдана алады
Тыңдалымнан кейінгі тапсырма.
«Түрлі түсті хатқалта» әдісі
Оқушылар үш-үштен топтасады. Мұғалім кестеде келтірілген ақпараттарды (тұжырымдарды) әр қайсысын жеке А4 парағына жазып хат қалтаға салады. Жеті тұжырым болғандықтан, 7 шағын топ болғаны дұрыс. Әр топ бір хат қалтаны таңдап, ішіндегі тұжырымды оқиды. Топта ақылдасып, осы тұжырымның мәнін ашады. Өз ойын дәлелдеу үшін нақты аргументтер келтіруі қажет.
Қолдануға тиісті оқшау сөздер:
Қыстырма сөз: біріншіден, екіншіден, қорыта айтқанда, сірә, меніңше, өкінішке орай, бақытыма қарай, әлбетте
Қаратпа сөз: мырза,құрбым, замандас т.с.с
Ғылыми – фантастикалық жанрдағы шығармалар жазылғанымен, олар халыққа таралмай жатыр.
Ғылыми-фантастикалық шығарма жазатын адамның ғылымнан хабары болуы шарт.
Ғылыми –фантастика жазуда жазушы бар күш жігерін салады.
Ғылыми фантастика- кең көлемді жанр.
Қазіргі ғылыми-фантастиканы жалған мақтағым келмейды.
Жанр күрделі болғандықтан, көп жазшылар бұл жанрға бара бермейді.
Еңбек қажетті деңгейде бағаланбаған жерде, сапалы дүние шығуы екі талай.
Тапсырма
№ Дескриптор Жұлдызша
1 «Жорға» сұрақтарға тез әрі дұрыс жауап береді 1
2 Оқшау сөзді түсінеді және түрлерін ажыратады 1
3 Диктант жазуда лексика-грамматикалық, пунктуациялық қателер жібермейді 1
4 Ұсынылған тұжырымдарға дәйекті әрі нақты жауап береді 1.....