Ілияс Жансүгіров (Малта)
Құлыншақтай қу шұнақ,
Құйрық-жалсыз, сұр шұнақ.
Балаға берді апасы
Сұрша малта, жұмыршақ.
Алды бала қуанып,
Кетті аузынан су ағып.
Бала:
- Жымың-жымың күлдірген,
Жып-жылмағай малта ғой.
Малта-малта малтақай,
Қайдан шықтың, айта ғой.
Жоғарғы ерні қыбырлап,
Төменгі ерні жыбырлап.
Малта сонда сөйлейді,
Сөйлегенде бүй дейді:
- Жайылып желін толтырған,
Қоңырша қойдың сүті едім,
Қатын қақтап сауған соң,
Шелекте қалып бүркендім.
Қазанға күйді пісірді,
Пісірді де түсірді.
Тостағанын томпайтып,
Ауыздарын қомпайтып,
Көбігімді ұлы алды,
Қаймағымды қызы алды,
Жуындымды —күшігі.
Ұйытқы қойып ұйытқаның,
Ұғындым да ұйықтадым.
Айран беріп балаға,
Құя салды сабаға.
Тентек піспек түскені-ай,
Күлдір-күлдір піскені-ай.
Пісіп-пісіп толқыды,
Бетімде май көлісіді.
Қылшықтады, шайқады,
Тұзын татып байқады.
Бағанағы балалар:
- Aпa, маған да! — деп айтады.
Апасының қарағы
Алақанға салады,
Жылпылдатып жалады,
Жалап-жалап алады.
Тұрды қатын азаннан,
Құрт қайнаған қазаннан,
Құрт ішкенде тойынды,
Шұрқ-шұрқ қайнап қойылды.
Түсірді де, суытты,
Қапқа сүзіп қойыпты.
Серең сирақ сүреге,
Жайып қойды үреге.
Үреде күннің өткені-ай,
Шақылдап шекем кепкені-ай.
Қыстың күні болғанда,
Қыстауға ауыл қонғанда,
Тары көже пісіріп,
Қопарып қазан түсіріп,
Қатын қабын сөккені,
Салдыратып төккені.
Шым-шым суға шомылып,
Құрттың жібіп бөккені.
Қос білегін сыбанып,
Қос уыстап бір алып,
Салдыр-салдыр езді ғой.
Саған апаң берді ғой,
Жей бер, батыр, сөзді қой.
Бала айтқанды тыңдады,
Тыңдап қана тұрмады.
Малта аузына жылп етті,
Екі ерні сылп етті
Құйрық-жалсыз, сұр шұнақ.
Балаға берді апасы
Сұрша малта, жұмыршақ.
Алды бала қуанып,
Кетті аузынан су ағып.
Бала:
- Жымың-жымың күлдірген,
Жып-жылмағай малта ғой.
Малта-малта малтақай,
Қайдан шықтың, айта ғой.
Жоғарғы ерні қыбырлап,
Төменгі ерні жыбырлап.
Малта сонда сөйлейді,
Сөйлегенде бүй дейді:
- Жайылып желін толтырған,
Қоңырша қойдың сүті едім,
Қатын қақтап сауған соң,
Шелекте қалып бүркендім.
Қазанға күйді пісірді,
Пісірді де түсірді.
Тостағанын томпайтып,
Ауыздарын қомпайтып,
Көбігімді ұлы алды,
Қаймағымды қызы алды,
Жуындымды —күшігі.
Ұйытқы қойып ұйытқаның,
Ұғындым да ұйықтадым.
Айран беріп балаға,
Құя салды сабаға.
Тентек піспек түскені-ай,
Күлдір-күлдір піскені-ай.
Пісіп-пісіп толқыды,
Бетімде май көлісіді.
Қылшықтады, шайқады,
Тұзын татып байқады.
Бағанағы балалар:
- Aпa, маған да! — деп айтады.
Апасының қарағы
Алақанға салады,
Жылпылдатып жалады,
Жалап-жалап алады.
Тұрды қатын азаннан,
Құрт қайнаған қазаннан,
Құрт ішкенде тойынды,
Шұрқ-шұрқ қайнап қойылды.
Түсірді де, суытты,
Қапқа сүзіп қойыпты.
Серең сирақ сүреге,
Жайып қойды үреге.
Үреде күннің өткені-ай,
Шақылдап шекем кепкені-ай.
Қыстың күні болғанда,
Қыстауға ауыл қонғанда,
Тары көже пісіріп,
Қопарып қазан түсіріп,
Қатын қабын сөккені,
Салдыратып төккені.
Шым-шым суға шомылып,
Құрттың жібіп бөккені.
Қос білегін сыбанып,
Қос уыстап бір алып,
Салдыр-салдыр езді ғой.
Саған апаң берді ғой,
Жей бер, батыр, сөзді қой.
Бала айтқанды тыңдады,
Тыңдап қана тұрмады.
Малта аузына жылп етті,
Екі ерні сылп етті
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?