Физиология | Жедел жүрек жетіспеушілігі
[quote] Жедел жүрек жетіспеушілігі-полиэтиологиялық симптомокомплекс, миокардтық жиырылу қабілетінің бұзылу салдарынан дамиды. Нәтижесінде мүшелердің қанмен қамтамасыз етілуі төмендейді және венозды жүйеде, өкпелік қанайналымда қан жиналып (застой ) қалады.
Өкпе ісігі-интерстициалды тінмен альволада сұйықтың жиналуы.
Этиология және патогенез.
Миокардтың жиырылу қабілетінің төмендеу себебі:
Миокард массасының төмендеуі оң және сол жүректің гемодинамикалық күші.
Жедел жүрек жетіспеушілігінің себептері:
1. Миокардтың диастолалық және систолалық қызметінің бұзылысы дамиды:
А) инфаркт миокард (ең жиі себеп)
Б) миокардтың қабыну және дистрофиялық аурулары
В) тахикардия , тахи-брадиаритмиялар
2. Миокард перегрузкасы дамиды:
А) гипертокиялық криз
Б) жүрек аурулары
В) ауыр анемиялар
Г) гипертиреоз
Д) гиперволемия
3. Жүрекішілік гемодинамиканың жедел бұзылысы дамиды:
А) қарыншааралықтың жарылуы
Б) хордалардың жарылуы
В) жарақат
Г) бактериалды эндокардит
4. Декомпенсирленген миокардта созылмалы жүрек жетіспеушілігі:
А) физикалық күш
Б) психоэмоциональды күш
В) миокардка
Г) қан айналу көлемінің ұлғаюы
Сол қарыншалық жедел жүрек жетіспеушілігі:
1. Кіші қан айналым шеңберінде, өкпелік артерия жүйесінде қысым жоғарылайды.
2. Сол жүрекше қысымы жоғарлауынан , өкпелік артериялар жиырылуы
3. Жүрек оксигенациясы мен сыртқы тыныс нашарлайды
4. Интерстициалды ісік дамиды (жүрек астмасы синдромы ), кейін –альвеолярлы ісік (өкпе ісігі синдромы) дамиды
Оң қарыншалық жедел жүрек жетіспеушілігі:
1. Жүректің кіші қан айналым шеңберіне қанды айдау қабілеті төмендейді немесе жоғарлайды.
2. Үлкен қан айналым шеңберінде венозды қан тұрып қалады.
3. Жедел тыныс жетіспеушілігі дамиды.
Классификация.
Гемодинамикасы бойынша жедел жүрек жетіспеушілігінің келесі түрлерін ажыратады:
Застойный: сол қарыншалық және оң қарыншалық жедел жүрек жетіспеушілігі.
Гипокинетикалық: кардигенді шок.
Инфаркт миокард кезінде жедел жүрек жетіспеушілігінің 4 типі бар.
Жедел жүрек жетімпеушілігінің жіктелуі
Жіктелуі Клиникалық көрінісі Жиілігі% Өлім көрсеткіші% Емі
І Өкпеде сырыл
ІІІ тон жоқ 33 8 Қажет етпейді
ІІ Өкпеде сырыл 50% дейін, тон 38 30 Диуретиктер
ІІІ Өкпеде сырыл 50% жоғары, жиі өкпе ісігі 10 44 Диуретиктер, гликозидті емес инотропты заттар
IV Кардиогенді шок 19 80-100 Анальгетикалық, инфузиялық, интотропты терапия
Клиникалық көрінісі
Солқарыншалық жедел жүрек жетіспеушілігі бірнеше төмендегі симптомдармен сипатталады:
-әр түрлі сипаттағы ентікпе (тұншығуға дейін)
-ортопноэ жағдайы
-кейде Чейн-Стокс тынысы
-жөтел (құрғақ қақырықты)
- қорқыныш сезімі
-сұрлану
-акроционоз
-терлеу
-тахикардия (120-150 рет мин)
-альвеолярлы ісікте әр түрлі колибрлі сырылдар.
Оңқарыншалық жедел жүрек жетіспеушілігі:
-ентігу
-мойын веналарының ісінуі
-Куссмауль симптомы
-бауырдың ұлғаюы
- оң қабырға астында интенсивті ауырсыну
-дененің төменгі бөлігінде ісіктер , асцит
-диспепсия
-айқын цианоз
-тахикрадия
-артериалды гипотензия
Дифференциялық диагностика
Кардиогенді емес өкпе ісігімен жүргізеді. Ол альвеолярлық мембрана өткізгіштігі жоғарылау себебінен дамиды. (пневманияда, сепсисте, аспирацияда, панкреатитте).
Қоңырау шалған адамға айтылатын кеңестер.
-Науқасты отырғызып, аяғын түсіру қалпы
-Тыныштық
-Көкірек аймағындағы ауырсынуға тіл астына нитроглицирин (1-2 таблетка) қажет болған жағдайда нитроглициринді 5 мин қайталау.
-стенкардия ұстамасы 160-325 мг ацтилсалицил қышқылы
-Науқасты қараусыз қалдырмау.
Шақыру кезіндегі іс-әрекет
Диагностика
Сұрақтар :
-Ентікпе қанша уақыттан мазалайды?
-Ентікпе бірден болды ма, немесе жай басталды ма?
-Ентікпенің шарттары қандай? (тыныштық кезінде, физикалық күштен соң).
-Науқас өздігінен қандай дәрілік препараттарды пайдаланды, олардың әсері?
-Науқаста жақын күнде инфаркт миокарды болды ма?
-Қант диабетімен ауырды ма?
Қарау және физикалық зерттеу
-Жалпы жаңдайына және өмірге өажетті функцияларға баға беру (есі, тынысы, қан айналу)
-Визуалды бағалау: тері беткейі (сұр ылғалды) акроционаз, мойын векаларының ісінуі.
-Пульс зерттеу: дұрыс, дұрыс емес
-ЖЖЖ: техикардия, брадикардия
-Ақ өлшеу: гипотания, гипертензия
-Перкуссия : жүрек шекараларының оңға, солға кеңеюі
-Пальпация: ұлғайған ауырсынған бауыр
-Аускультация: жүрек және тамыр
-сол қарыншалық жедел жүрек жетімсіздігі –протодиастолалық ритм, жүрек ұшында систомиялық шу.
-оңқарыншалық жедел жүрек жетімсіздігі -өкпе артерияның ІІ тонында акцент, галоп ритмі, семсер тәрізі өсінді үстінен систомиялық шу.
-Өкпе аускультациясы: ылғалды сырылдар.
Инструментарльды зерттеу .
Емі.
Жедел жүрек жетіспеушілігінің кез-келген клиникалық түрінде жағдайды каррекциялау.
Жедел жүрек жетіспеушілігін коррекциялау себебі:
Себебі Емі
Жүрек ритмінің бұзылысы ЖЖЖ нормосистомиясын қалыпқа келтіруге бағытталған
-Тахикардия пароксизмі Электроиспульсті, актиаритмияның терапия
-Жыбыр аритмиясы Диагностика немесе В-адреноблокоторлы
-Айқын брадикардия Атропин , электрокардиостимуляция
-Инфаркт миокарды Нитраттар, жансыздандыру
Созылмалы жүрек жетімсіздігі Фуросемид
Жарақаттар Жансыздандыру ауруханаға жатқызу
Кислород мұрын көтетері арқылы 4-6 л/мин жылдамдықпен
-Қажет болған жағдайда көпіршікпен күрес: спирт парымен ингаляция
-Наркотикалық аналгетиктер: марфин 1 мл 1% ер 20 мл , 0,9 % натрий хлоридіне араластырады, бөліп 4-5 мл әр 5-15 мин сайын енгізіп отырады. Қарсы көрсеткіш: гипертониялық кризмилық симптоматикамен , тыныс ритімінің бұзылысы (Чейн –Стокс тынысы) , тыныс жолдарының абструкцйиясы созылмалы өкпелік жүрек , заттармен улану , тырысу синдромы
-Инфаркт миокарды : нитроглицирин тіл астына (0,5-1 мг) 10 мин соң қабылдауды қайталау. Өкпе ісігі кезінде қарсы көрсеткіш : гипертонимиялық криз милық симптоматикамен , инсульт , шок , гиповалемия, өкпенің токсикалық ісігі ауыр анемия, аорталды , митралды стеноз, оң қарыншаның инфаркті.
-Диуретиктер: фуромесид 20-80 мг (әсер етуі 5 мин соң)
Диуретикалық және гипотензивті әсер етеді. Шок кезінде , гиповолемия, анурия кезінде қарсы көрсеткіш болып табылады.
-Бронобструкцияда (сықырықты тыныс) сальбутамол ерітіндісі -2,5 мг кебулайзер арқылы 5-10 мин аралықта
-Дезагрегаттар (ацетилсаминил қышқылы)антикоагулянттар (гепарин натрий, кальций кадропарин)
-Артериалдық гипотонияда инотропты, вазо прессорлы терапия, катехоламиндермен
-АҚ , ЖЖЖ қадағалау
Ауруханаға жатқызуға көрсеткіш
Жедел жүрек жетімссіздігі – интенсивті терапия және кардиореанимацияға тікелей көрсеткіш
Жиі кездесетін қателікте
-Жедел жүрек жетіспеушілігінің барлық клиникалық түрінде жүрек гликозидтерін тағайындау. Гипоксемияда метаболикалық ацидозда, электролитті бұзылыста гликозидтер ритмінің бұзылу қаупін тудырады.
-Пентаминді қолдану (артериалды гипотензияны шақырады)
-Өкпе артериясының қысымын төмендету үшін аминофимин қолдану , диурез стимуляциясы (аритмияны шақырады)
-Наркотикалық емес анальгетиктерді қолдану.
Дәрілік заттардыңғ дозасы, оларды қолдану тәсілдері
-Нитроглицирин (нитрокар) таблетка 0,5-1 мг, аэрозоль 0,4 мг
Балалар : қарсы көрсеткіш
Үлкендер : тіл астына 0,5-1 мг таблетка түрінде немесе тіл астына ингаляция 0,4-0,8 мг
-Фуросемид (лазике) 1% ер , ампулада 2 мл (10 мг) мл/
Балалар: бастапқы доза 2 мг /кг , жоғарғы доза -6 мг/кг
Үлкендер : 1 мл 0,9 % натрийй хлорид ерітіндісіне араластырамыз тамыр ішіне 4-10 мл әр 5-15 мин сайын бөліп енгіземіз .
Ауырсыну синдромы , ентікпе жоқ болғанша
-Депомин , 4% ер ампулада 5 мл (40 мг/мл)
Балалар: тамыр ішіне 4-6 мкг/кгх мин дозада
Үлкендер: тамыр ішіне 2-10 мкг/кгх мин дозада
-Добутамин ампулада 50 мл (5 мг/мл)
Балалар: тамыр ішіне 5-20 мкг кгх мин дозада
Үлкендер: тамыр ішіне 2,5-10 мкг (кгхмин) дозада
Кардиогенді шок
Кардиогенді шок –систомиялық АҚ төмендеуімен сипатталады және мүшелер мен тіндердің перифериялық перфузиясының бұзылысы. Кардиогенді шок кезінде өлім көрсеткіші 50%
Этиология , патогенез
Кардиогенді шок инфаркт миокарды нәтижесінде дамиды, жиі өкпенің кардиогенді ісігімен сипатталадыү
Қауіп –қатер факторлары:
-кәрілік
-алдыңғы инфаркт миокарды
-анамнезінде инфаркт миокарды, созылмалы жүрек жтімсіздігі , қант диабеті
-сол қарыншаның айдалу фракциясы төмен
Жүрек айдау өзгерісі дамиды
-симпатикалық нерв жүйесінің активациясы
-ЖЖЖ жиілеуі, нәтижесінде миокардының кислородқа қажеттігі жоғарылайды
-сол қарыншада диастолалық бұзылыс , өкпе ісігіне , гипоксемияға алып келеді.
Шок кезінде тіндік қан ағу төмендер гиповолемия дамиды, қан қоюланады, қанның реологиялық қасиеті нашарлайды.
Клиникалық көрінісі
-Артериялық гипотензия – систолалық АҚ төмендеуі 90 мм рт.ст.
-Пульс қысымының төмендеуі 100 н/е
Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
kz | Рефераттар
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?