Шыңғыс хан, Тэмуджин, Темучин (1155 ж. ш., Онон өзені бойындағы Делиун-Болдак шатқалы – 25.8.1227, Сися мемлекетінің жері) – Азияда біртұтас мемлекет құрушы, өз заманының аса ірі әскери және мемлекет қайраткері. Ежелгі ру басшысы Есугей батырдың отбасында туылған. 12–13 ғасырдың басында монғол тайпасының өкілі Тэмуджин Орта Азия тайпаларын біріктірді, сөйтіп ол Орта Азия даласындағы ең құдыретті жаулап алушыға айналды. Өзінің әскери дарынының.....

Сырларым саған деген көгімде ойнап,
Барады жүрегімді сезім бойлап.
Қос ғашык қол.......

– Құрманғали қонақ шақырып жатыр екен, бармайсың ба?
– Галошым жаңа, несіне барамын?!
– Голоштың не қатысы бар......

Мына өмірде, ризықсыз қалған бар ма адам?
Қажылыққа біреу барған, бармаған.
Ең болмаса, несібеңді.....

Алладан сезіне жүріп күнді ұлық,
Жақсы адам болам деген, тұрды үміт.
Жасымыздан жасанды......

1. Сені көргенде көңілдің қаяу мұңдары басылды,
Бұрымың бұлғап, желдерге қарсы қапа – қара шашыңды.
Көрінбей қалай жүргенсің......

Шоқ боп тұр келбетің, тұстан ерін.
Қолыңа қос бакалды ұстап едің.
Жасырынып қып.......

Бақыттан іздемей ме, сыңарын әркім?
Бойымызда болмады, соны ұғар қарқын.
Біздерді жолықтырып қалатын шығар
Талпынсақ тағдыр.......